راهنمای کامل چراغ نشانگر و آژیر در سیستم‌های اعلام حریق
چراغ نشانگر اعلام حریق چیست؟
چراغ نشانگر یا چراغ هشدار حریق یکی از اجزای حیاتی سیستم اعلام حریق است که وظیفه اصلی آن ارائه هشدار بصری در مواقع بروز حریق است. این چراغ‌ها معمولاً در نزدیکی آژیرها یا در مکان‌هایی که امکان مشاهده سریع آن‌ها وجود دارد نصب می‌شوند.
عملکرد و ویژگی‌های چراغ نشانگر
چراغ نشانگر با استفاده از نورهای چشمک‌زن یا ثابت، به افراد در محیط اطلاع می‌دهد که خطری در حال وقوع است. ویژگی‌های اصلی این چراغ‌ها شامل موارد زیر است:
- وضوح بالا: نور این چراغ‌ها معمولاً به گونه‌ای طراحی شده که حتی در محیط‌های روشن نیز به راحتی دیده شود.
- مصرف انرژی کم: چراغ‌های نشانگر به دلیل استفاده از تکنولوژی LED مصرف انرژی کمی دارند.
- قابلیت همگام‌سازی با آژیر: این چراغ‌ها معمولاً با آژیر سیستم اعلام حریق هماهنگ کار می‌کنند تا هشدار صوتی و بصری همزمان ارائه شود.
- مقاومت بالا در برابر شرایط محیطی: این چراغ‌ها اغلب ضد آب و ضد گرد و غبار طراحی می‌شوند تا در شرایط سخت نیز عملکرد مطلوبی داشته باشند.
اعلان‌ها در سیستم‌های اعلام حریق
سیستم اعلام حریق می‌تواند ساکنان و در برخی موارد نیروهای اضطراری حاضر در محل را از یک وضعیت اضطراری مطلع کند. اعلان‌ها از طریق دستگاه‌های اعلان صوتی و بصری ارائه می‌شوند. اعلان بصری معمولاً از طریق چراغ‌های چشمک‌زن (استروب) انجام می‌شود و اعلان صوتی از طریق بلندگوها (برای ایجاد تنها و پیام‌های صوتی) یا آژیرها (که تنها یک صدا تولید می‌کنند) صورت می‌گیرد.
نحوه کار دستگاه‌های اعلان
دستگاه‌های اعلان توسط واحد کنترل سیستم اعلام حریق (FACU) از طریق مدار دستگاه اعلان (NAC) کنترل می‌شوند. در حالت غیر هشدار، FACU یک ولتاژ نظارتی کوچک (معمولاً 6 ولت DC) از مدار عبور می‌دهد تا یکپارچگی آن را نظارت کند. در حالت هشدار، FACU جهت جریان را معکوس کرده و ولتاژ را افزایش می‌دهد (معمولاً به 24 ولت DC). این تغییر باعث فعال شدن دستگاه‌های اعلان صوتی یا بصری می‌شود.
اعلان‌های صوتی و بصری در سیستم اعلام حریق
- اعلان‌های صوتی: شامل تنها و پیام‌های صوتی یا فقط تنها هستند. بلندگوها برای تولید تنها و پیام‌های صوتی استفاده می‌شوند، در حالی که آژیرها فقط می‌توانند یک تن یا صدای منفرد تولید کنند. این دستگاه‌ها می‌توانند ترکیبی از بلندگو-استروب یا آژیر-استروب باشند.
- اعلان‌های بصری: شامل چراغ‌های چشمک‌زن، سیگنال‌های متنی و سیگنال‌های گرافیکی می‌شوند. متداول‌ترین نوع سیگنال بصری چراغ‌های چشمک‌زن هستند. این چراغ‌ها می‌توانند به‌صورت مستقل یا به‌صورت ترکیبی با بلندگو یا آژیر باشند.
تاثیر محل نصب چراغ نشانگر اعلام حریق
محل نصب چراغ نشانگر اهمیت زیادی در کارایی آن دارد. این چراغ‌ها باید در مکان‌هایی نصب شوند که:
- قابل مشاهده باشند: نصب در نزدیکی درب‌های خروج، راهروها و مکان‌های پرتردد اولویت دارد.
- ارتفاع مناسب: نصب در ارتفاع مناسب باعث می‌شود تا افراد از فاصله دور نیز بتوانند آن را ببینند.
- دسترسی سریع: چراغ‌ها باید به گونه‌ای نصب شوند که در کمترین زمان ممکن بتوان هشدار را دریافت کرد.
مزایای استفاده از چراغ نشانگر و آژیر اعلام حریق در ساختمان
- افزایش ایمنی: هشداردهی همزمان صوتی و بصری به افراد کمک می‌کند تا سریع‌تر از خطر آگاه شوند.
- قابلیت اطلاع‌رسانی به افراد دارای محدودیت‌های شنوایی: چراغ نشانگر به افرادی که مشکل شنوایی دارند کمک می‌کند تا از وجود حریق مطلع شوند.
- کاهش خسارت‌های مالی و جانی: اطلاع‌رسانی سریع‌تر به افراد، امکان تخلیه ایمن‌تر ساختمان و کاهش خسارات ناشی از حریق را فراهم می‌کند.
- هماهنگی بهتر با تجهیزات ایمنی حریق: چراغ نشانگر و آژیر معمولاً با سایر تجهیزات ایمنی حریق مانند سیستم‌های اسپرینکلر و کپسول‌های آتش‌نشانی هماهنگ کار می‌کنند.
حالت‌های اعلان عمومی و خصوصی در سیستم اعلام حریق
- حالت عمومی: برای هشدار دادن به تمام ساکنان ساختمان درباره یک وضعیت اضطراری استفاده می‌شود.
- حالت خصوصی: تنها افراد مسئول پاسخگویی به وضعیت اضطراری را هشدار می‌دهد (مانند بیمارستان‌ها).
نکات نهایی درباره اعلان‌ها
سیستم‌های اعلام حریق علاوه بر ایجاد امنیت جانی، نقش کلیدی در کاهش خسارات مالی دارند. ترکیب صحیح اعلان‌های صوتی و بصری، همراه با طراحی اصولی و رعایت استانداردهای ایمنی، می‌تواند به اطمینان از تخلیه سریع و ایمن ساکنان در شرایط اضطراری کمک کند. استفاده از تجهیزات مدرن مانند آژیرهای اعلام حریق پیشرفته و چراغ‌های هشدار حریق با کارایی بالا، جزء مهمی از این سیستم‌ها محسوب می‌شود.